โรคไต

โรคไต

ไต มี 2 ข้าง อยู่บริเวณด้านหลัง  ใต้ชายโครง  บริเวณบั้นเอว มีรูปร่างคล้ายถั่วเหลืองยาวประมาณ 12 ซม.ประกอบด้วยหลอดเลือดฝอยมากมาย เรียกว่า “หน่วยไต” ( nephron ) หน่วยไตจะลดจำนวน  และเสื่อมสภาพตามอายุไข

ไตทำหน้าที่อะไร ?      

1. กำจัดของเสีย ได้แก่ ยูเรีย ครีเอดินินเมื่อร่างกายได้รับสารอาหาร จะย่อยสลายนำส่วนที่เป็นประโยชน์ไปใช้   และปล่อยของเสียออกสู่กระแสเลือด ผ่านมายังไต และถูกขับออกมากับปัสสาวะ  ขับยาและสารแปลกปลอมอื่น ๆ
2. ดูดซึม และเก็บสารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายไว้สารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย จะถูกดูดกลับโดยเซลล์ของหน่วยไต เช่น น้ำ ฟอสเฟด โปรตีน
3. รักษาสมดุลน้ำของร่างกายถ้าน้ำมีมากเกินความต้องการของร่างกายไตจะทำหน้าที่ขับน้ำออกมาทางปัสสาวะถ้าอยู่ในภาวะขาดน้ำ ไตจะพยายามสงวนน้ำไว้ให้ร่างกาย ปัสสาวะจะมีปริมาณน้อยและเข้มข้น
4. รักษาสมดุลเกลือแร่ของร่างกายไตที่ปกติจะขับเกลือส่วนเกินได้เสมอ แม้จะรับประทานรสเค็มจัดแต่ถ้าเสื่อมสมรรถภาพ ผู้ป่วยจะมีอาการบวมถ้ารับประทานเกลือมากเกินไป
5. รักษาสมดุลกรดด่างของร่างกายร่างกายจะผลิตกรดทุกวัน จากการเผาผลาญอาหารโปรตีน ถ้าไตทำหน้าที่ปกติ   จะไม่มีกรดคั่ง ถ้าไตเสื่อมสมรรถภาพร่างกายจะมีปัสสาวะเป็นกรด  
6. ควบคุมความดันโลหิตความดันโลหิตสูง เกิดจากความผิดปกติในการควบคุมสมดุลน้ำ และเกลือรวมถึงสารบางชนิดผู้ป่วยโรคไต จึงมักมีความดันโลหิตสูงเพราะไตถูกกระตุ้นให้สร้างสารที่ทำให้ความดันสูงถ้าความดันโลหิตสูงมาก ทำให้หัวใจทำงานหนักหรืออาจเกิดโรคหลอดเลือดสมองตีบ หรือ แตก เป็นอัมพฤกษ์ และอัมพาตได้
7. สร้างฮอร์โมน ไตปกติสามารถสร้างฮอร์โมนได้หลายชนิดถ้าเป็นโรคไต การสร้างฮอร์โมนจะบกพร่องไป

อาการแสดงเมื่อเป็นโรคไต

1. หนังตา ใบหน้า เท้า ขา และลำตัวบวม
2. ปัสสาวะผิดปกติเช่น ขุ่น เป็นฟอง เป็นเลือด สีชาแก่  / น้ำล้างเนื้อ
3. การถ่ายปัสสาวะผิดปกติเช่น บ่อย แสบ ขัด ปริมาณน้อย
4. ปวดหลัง คลำได้ก้อน บริเวณไต
5. ความดันโลหิตสูง
6. ซีด อ่อนเพลีย  เหนื่อยง่าย  ไม่มีแรง  ไม่กระฉับกระเฉง
7. ท้องอืด ท้องเฟ้อ คลื่นไส อาเจียน
8. เบื่ออาหาร การรับรสอาหารเปลี่ยนไป
9. ปวดศีรษะ นอนหลับไม่สนิท

อาการสังเกตเมื่อไตเสื่อม

ไตเริ่มเสื่อม

•  อาการบว,
• ซีด
• อ่อนเพลีย
• เหนื่อยง่าย
• ความดันโลหิตสูง

ไตวายเรื้อรัง

•  ซีดมากขึ้น
• เบื่ออาหาร
• คันตามตัว

อาการสังเกตเมื่อไตเสื่อม

1. อาการบวมที่หน้า และหนังตา
2. อาการบวมที่ขา
3. อาการบวมที่เท้า
4. ปัสสาวะเป็นเลือด

ตัวอย่างอาหารไขมันสูงที่ควรระวัง

1. อาหารโคเลสเตอรอลสูง อาหารทะเล เนื้อ หมู ติดมัน กุ้ง หอย ทุเรียนเนย
2. อาหารไตรกลีเซอร์ไรด์สูง   อาหารจำพวกแป้ง ของหวาน ผลไม้รสหวาน เครื่องดื่มที่ผสมแอลกอฮอล์